آزمایشگاه شبکه خانگی و راه‌اندازی آن، ممکن است با اشتباهات متعددی همراه باشد. بسیاری از ما، تجربه کافی برای راه‌اندازی و به‌کارگیری شبکه‌های کامپیوتری را نداریم. بنابراین طبیعی است که مشکلات یا اشتباهاتی را در این زمینه تجربه کنیم. البته باید بدانید که اشتباه کردن، بخشی از تجربه یادگیری است و نباید از آن بترسید. در واقع با آزمون و خطا است که تجربه‌های ارزشمندی را در زمینه راه‌اندازی انواع شبکه، کسب می‌کنیم. اما این نکته را هم نباید فراموش کنیم که انجام بعضی از اشتباهات، ممکن است با تلف شدن زمان یا ضررهای مالی شدید همراه باشد. در این مطلب می‌خواهیم به اشتباهات رایج در راه‌اندازی و به‌کارگیری آزمایشگاه‌های شبکه خانگی اشاره کنیم تا از انجام آن‌ها، اجتناب کنید. با ما همراه باشید.
آشنایی با دلایل و فواید راه اندازی آزمایشگاه شبکه خانگی
قبل از آشنایی با آزمایشگاه شبکه خانگی، با مفهوم شبکه خانگی آشنا می‌شویم. شبکه خانگی عبارت است از اتصال دستگاه‌هایی مثل کامپیوتر شخصی، لپتاپ، گوشی هوشمند، اشیای هوشمند( مثل یخچال و لامپ هوشمند)، پرینتر و… به هم است. این اتصال می‌تواند به صورت بی‌سیم یا باسیم انجام شود.
شبکه خانگی، مزایای زیادی دارد. اعضای متصل به یک شبکه خانگی می‌توانند برای هم فایل ارسال کنند، یک مرکز سرگرمی برای پخش فیلم و موسیقی را بسازند و از همه مهم‌تر، به کمک شبکه‌های خانگی می‌توان دسترسی به اینترنت را برای همه اعضای خانه فراهم کرد. پس می‌توانیم بگوییم که در دنیای امروز، راه‌اندازی شبکه خانگی یک ضرورت است.
اگر با مفهوم شبکه و به خصوص نحوه راه‌اندازی شبکه‌های خانگی و انواع آن‌ها آشنا نیستید، بهتر است سری به لینک زیر بزنید و سپس به سراغ ادامه این مطلب بروید.
اما یکی از کاربردهای مهم شبکه خانگی، استفاده از آن برای راه‌اندازی یک آزمایشگاه شبکه خانگی است.
آشنایی با آزمایشگاه های شبکه خانگی و کاربردهای آن
می‌توان با نصب تجهیزاتی مثل سوییچ شبکه، روتر شبکه، ذخیره‌ساز تحت شبکه و… یک آزمایشگاه خانگی شبکه را راه‌اندازی کرد. منظور از آزمایشگاه شبکه، یک محیط ایزوله شده است که شما می‌توانید در آن تجربه‌های جدیدی را در زمینه شبکه و تجهیزات مربوط به آن کسب کنید.
شبکه‌های کامپیوتری یک مفهوم بسیار گسترده است و مؤلفه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری زیادی را در بر می‌گیرد. علاوه بر این، شما باید با مفاهیم منطقی شبکه هم آشنا باشید. استفاده از آزمایشگاه خانگی شبکه، می‌تواند به شما در رسیدن به این هدف، کمک کند. افراد علاقه‌مند به شبکه، دانشجویان، مهندسان و… می‌توانند ایده‌‌های خود را در یک آزمایشگاه خانگی تست و اجرا کنند.
آزمایشگاه شبکه خانگی می‌تواند برای مدیران شبکه سازمان‌ها هم مفید باشد. آن‌ها می‌توانند مواردی مثل نصب نرم‌افزارها یا سیستم‌عامل‌های جدید و تغییر پیکربندی شبکه را در یک محیط امن و ایزوله تست کنند؛ قبل از این نیازی به اعمال این تغییرات روی شبکه اصلی سازمان باشد.
شما می‌توانید تجهیزات اصلی لازم برای راه‌اندازی شبکه را از هنر توسعه و ارتباطات شایگان، تهیه کنید:
اما حتی حرفه‌ای‌ترین مهندسان شبکه هم ممکن است اشتباهاتی را هنگام راه‌اندازی و استفاده از آزمایشگاه شبکه خانگی، مرتکب شوند. در ادامه، ۷ اشتباه رایج در این زمینه که باید از آن‌ها دوری کنید را مرور می‌کنیم.
اشتباهاتی که باید در آزمایشگاه شبکه خانگی از آن‌ها پرهیز کنید
دوری از انجام این ۷ اشتباه، شما در جلوگیری از اتلاف زمان، انرژی و هزینه، کمک خواهد کرد.
۱. تهیه سرورهای بزرگ و گران قیمت
هیچ نیازی نیست تا برای راه‌اندازی آزمایشگاه شبکه خانگی، سرورها و تجهیزات بزرگ و گران‌قیمت را تهیه کنید. سرور شبکه، از جمله تجهیزات مهم در راه‌اندازی شبکه سازمان‌ها و ادارات مختلف است. اما در خانه شما، شاید حتی یک کامپیوتر شخصی هم بتواند نقش سرور و میزبانی از فایل‌ها و اطلاعات را بازی کند.
سرورهای شبکه، نیاز به یک مکان خاص برای نگهداری دارند. نصب آن‌ها هم ممکن است کار پیچیده‌ای باشد. بعضی از سرورها در رک نصب می‌شوند و بعضی هم به صورت ایستاده قرار می‌گیرند. همچنین نباید از خنک‌سازی سرور هم غافل شوید.
یکی از بهترین برندهای سرور در بازار، برند اچ پی (HP) است. اگر سری به لینک زیر بزنید، می‌توانید با انواع سرور آشنا شده و یک گزینه مناسب را برای آزمایشگاه شبکه خانگی خود خریداری کنید.
۲. عدم تهیه نسخه پشتیبان از تنظیمات و فایل‌ها
تصور نکنید که چون مسئولیت راه‌اندازی شبکه یک سازمان مهم به شما سپرده نشده، نیازی به تهیه نسخه پشتیبان از تنظیمات و فایل‌های خود ندارید! حتی در یک آزمایشگاه شبکه خانگی هم نیاز به تهیه نسخه پشتیبان، وجود دارد.
هرگونه فعالیت در دنیای دیجیتال، همواره با خطر از دست رفتن اطلاعات همراه است. شبکه خانگی هم جزئی از دنیای دیجیتال است و اطلاعات و تنظیمات موجود در آن ممکن است به دلایل عمدی یا سهوی، از دست برود.
این نکته برای کسانی که از شبکه‌های خانگی برای کسب تجربه و یادگیری استفاده می‌کنند، مهم‌تر است. در یک شبکه خانگی، می‌توان با مفاهیمی مثل تفاوت ماشین مجازی و کانتینر، آشنا شد. همچنین می‌توان با روش‌های تأمین امنیت شبکه، دسترسی به فایل از راه دور و… هم آشنا شد.
آشنایی با سرویس‌های مختلف و نحوه کار آن‌ها، نیاز به پیکربندی شبکه و انجام تنظیمات خاص مربوط به هر سرویس را دارد. اگر می‌خواهید اطلاعات ارزشمند و تنظیماتی که مدت زمان زیادی را برای انجام آن‌ها در نظر گرفته‌اید از بین نروند، حتما تهیه نسخه‌های پشتیبان را فراموش نکنید. تهیه نسخه پشتیبان از موارد زیر، یک کار حیاتی است:
- ماشین‌های مجازی
- تنظیمات سوییچ‌ها
- تنظیمات هاست (Host)
شما می‌توانید فایل‌های پشتیبان را در سرویس‌های ابری یا در دستگاه‌هایی مثل ذخیره‌ساز تحت شبکه، هارد درایو و… ذخیره کنید. در همین زمینه می‌توانید مقالات زیر را هم مطالعه کنید.
۳. عدم ایزوله سازی آزمایشگاه شبکه
شما باید آزمایشگاه شبکه را از سایر شبکه‌های موجود در منزل، جدا کنید. بقیه اعضای خانه، نباید به محیط آزمایشگاهی شما دسترسی دساته باشند. دسترسی غیرمجاز اعضای منزل به آزمایشگاه شبکه خانگی باعث اختلال در عملکرد آن یا تغییرات سهوی در تنظیمات شبکه می‌شود.
همچنین ممکن است در صورت عدم ایزوله‌سازی آزمایشگاه شبکه، دسترسی اعضای خانه به شبکه خانگی و اینترنت هم با اختلال مواجه شود. بهتر است چنین ترکیبی را برای راه‌اندازی آزمایشگاه شبکه خانگی در نظر بگیرید:
- یک شبکه LAN برای اتصال معمول دستگاه‌های موجود در منزل یه یکدیگر و فراهم کردن دسترسی آن‌ها به اینترنت
- یک شبکه VLAN متشکل از سرورها برای میزبانی از منابع، کانتینرها، هاست‌ها و…
- یک شبکه VLAN بی‌سیم برای جدا کردن اتصال دستگاه‌های بی‌سیم
- یک شبکه جداگانه برای مدیریت دستگاه‌ها و مؤلفه‌های اینترنت اشیا (در صورت وجود)
- یک شبکه جداگانه VLAN برای ترافیک مدیریتی و ارسال دستورات
جداسازی شبکه‌ها و ترافیک جاری در شبکه خانگی، مدیریت و استفاده از آن را با راحتی بیشتر و ریسک کم‌تر همراه خواهد ساخت.
۴. عدم مستندسازی صحیح
باید بپذیریم که حافظه ما انسان‌ها ظرفتیت محدودی دارد و قادر به خاطر‌سپاری همه کارهایی که انجام داده‌ایم، نخواهیم بود. به همین علت، ممکن است مواردی مثل این که از کدام گیت وی یا آی پی استفاده کرده‌ایم را فراموش کنیم.
به همین علت، باید همه چیز را به صورت صحیح و اصولی، مستندسازی کنیم. ممکن است الان نیازی به مستندسازی تنظیمات و پیکربندی شبکه نداشته باشید؛ ولی چند ماه یا حتی سال بعد، به جزئیات یک پیکربندی خاص، نیاز پیدا کنید. برای مستندسازی، می‌توانید از ابزاری مثل GestioIP (برای مدیریت آی پی‌ها) استفاده کنید.
البته ابزارهای دیگری مثل phpPAM، Netbox و… هم این کار وجود دارند.
۵. عدم استفاده از منبع تغذیه اضطراری
زمانی که به خرید تجهیزات مختلف برای آزمایشگاه شبکه خانگی خود مشغول هستید، یک لطف بزرگ به خودتان کنید و خرید منبع تغذیه اضطراری را هم در نظر بگیرید. تهیه منبع تغذیه اضطراری با مزایای زیر همراه است:
- محافظت از تجهیزات شبکه در برابر نوسانات ولتاژ یا قطعی‌های ناگهانی
- زمان داشتن برای ذخیره تغییرات و انجام کارهای ضروری، پیش از خاموش کردن تجهیزات (در زمان بروز قطعی‌های طولانی برق)
- امکان سنجش میزان ولتاژ مصرفی توسط آزمایشگاه شبکه خانگی و تجهیزات آن
بنابراین بهتر است خرید یک منبع تغذیه اضطراری را هم در نظر بگیرید.
۶. عدم استفاده از مجوز NFR و عدم پیوستن به جامعه کاربران نرم افزارهای مختلف
بعضی از توسعه‌دهندگان نرم‌افزار، کانال‌هایی را برای تست و بررسی محصولات خود به صورت رایگان در نظر گرفته‌اند. در واقع اگر بپذیرید که نرم‌افزار مربوطه را به کاربر نهایی دیگری نفروشید و تنها از آن برای مقاصد آموزشی یا آزمایشگاهی استفاده کنید؛ می‌توانید به صورت رایگان از آن‌ها استفاده کنید.
بنابراین حتما سری به سایت توسعه‌دهنده بزنید و ببینید که محصولات آن‌ها شامل چنین برنامه‌ای است یا نه. کمپانی‌هایی مثل وی ام ویر (VMware) امکان دسترسی کامل به بسیاری از محصولات خود را در قالب برنامه‌ای به نام EVALExperience فراهم کرده است (به شرطی که از آن‌ها برای تولید و کسب درآمد، استفاده نکنید).
۷. عدم ارتباط با جامعه کاربران و مهندسان شبکه
سعی کنید با جامعه کاربران نرم‌افزارهای مختلف و مهندسان شبکه، بیشتر در ارتباط باشید. شما می‌توانید چیزهای زیادی را از تجربه سایر کسانی که با آزمایشگاه شبکه خانگی سروکار داشته‌اند، یاد بگیرید. معمولا در راه‌اندازی و به‌کارگیری آزمایشگاه خانگی شبکه با مشکلاتی مواجه می‌شوید که همین الان، راه حل رفع آن در جوامع اینترنتی، مطرح شده است. بنابراین حتما عضو این جوامع شوید و هرازچندگاهی سری به آن‌ها بزنید.
جمع بندی
در این مطلب، به اشتباهاتی اشاره کردیم رایج در راه‌اندازی و استفاده از آزمایشگاه شبکه خانگی، اشاره کردیم. راه‌اندازی شبکه و کسب تجربه در زمینه کار با تجهیزات آن یک تجربه جذاب و خوشایند است. اگر شما هم یک مهندس شبکه هستید یا در این زمینه فعالیت کرده‌اید، هنر توسعه و ارتباطات شایگان از شما دعوت می‌کند تا تجربیات خود را در بخش نظرات این مطلب، با سایر کاربران به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
۱. آزمایشگاه شبکه خانگی چیست؟
شبکه‌ای خانگی است که از آن برای تست تنظیمات مختلف شبکه یا یادگیری نحوه کار با تجهیزات مختلف شبکه، در یک محیط ایزوله و امن، استفاده می‌شود.
۲. رایج‌ترین اشتباهاتی که در راه‌اندازی و استفاده از آزمایشگاه شبکه خانگی با آن مواجه می‌شویم چیست؟
تهیه تجهیزات بیش از حد قدرتمند و گران‌قیمت، عدم مستندسازی صحیح فعالیت‌ها و تنظیمات، عدم تهیه منبع تغذیه اضطراری، عدم استفاده از مجوز استفاده رایگان از محصولات مختلف، عدم پشتیبان‌گیری، عدم ایزوله‌سازی و جداسازی آزمایشگاه شبکه از سایر شبکه‌های موجود در منزل.
